* ਅੱਖਾਂ ਵੀ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਾਂਗ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਥੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਨੀਂਦ। ਇਸ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਲਵੋ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8 ਘੰਟੇ ਜ਼ਰੂਰ ਸੌਂਵੋ।
* ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੌਣ ਦੀ ਆਦਤ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਥਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾ ਪਾਓ।
* ਪੜ੍ਹਨ ਵੇਲੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਲੇਟ ਕੇ ਜਾਂ ਝੁਕ ਕੇ ਨਾ ਪੜ੍ਹੋ।
* ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਬਾਰੀਕ ਕੰਮ ਲੈਣ ਵੇਲੇ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚੋਂ-ਵਿਚ ਆਰਾਮ ਦਿਓ।
* ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਰੁਕ ਕੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਹਥੇਲੀਆਂ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਥਕੇਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋਵੇਗਾ।
* ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਸਾਫ ਰੂੰ ਭਿਓਂ ਕੇ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
* ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਰੁਮਾਲ ਤੇ ਤੌਲੀਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਰਤੋਂ ‘ਚ ਲਿਆਓ। ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਗੰਦੇ ਹੱਥ ਨਾ ਲਗਾਓ। ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਐਨਕ ਵੀ ਨਾ ਲਗਾਓ।
* ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਤੇ ਬੀ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸੋਮਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਆਹਾਰ ਜਿਵੇਂ ਦੁੱਧ, ਮੱਛੀ, ਟਮਾਟਰ, ਪਪੀਤਾ, ਦਾਲਾਂ, ਗਾਜਰ, ਅੰਬ, ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਦਿ ਦੀ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
* ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਿਰਦਰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰ ਚੈੱਕ ਕਰਵਾਓ ਅਤੇ ਸਹੀ ਨੰਬਰ ਦੀ ਐਨਕ ਲਗਾਓ।
* ਟੀ. ਵੀ. ਦੇਖਣ ਵੇਲੇ ਜਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਦੂਰੀ ਰੱਖੋ।
* ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿਚ 3-4 ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਮਾਰ ਕੇ ਸਾਫ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ‘ਚੋਂ ਧੂੜ-ਕਣ ਨਿਕਲ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ।
* ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਤੇ ਤਾਜ਼ਗੀ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
* ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰ ਤਰੇਲ ਵਾਲੇ ਘਾਹ ‘ਤੇ ਤੁਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ।
ਧੰਨਵਾਦ ਸਾਹਿਤ ਜਗ ਬਾਣੀ 'ਚੋਂ ਜੁਲਾਈ 2011